به گزارش
پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از
شبکه اطلاع رساني راه دانا؛ در طول سال‌هاي دهه 90 بازار ارز ايران چشم به انتظار کوچکترين اظهارنظر و يا خبر در حوزه روابط بين‌الملل و مذاکرات براي رفع تحريم‌ها بود.
به همين دليل مدام مسئولان ارشد دولت قبل، سعي مي‌کردند خبرهاي خوبي و اميدوارکننده‌اي از مذاکرات و تحولات در حوزه روابط بين‌الملل به داخل کشور مخابره کنند. شايد همين مساله هم بود که وزير امور خارجه دولت تدبير و اميد پيش از امضاي برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مصاحبه با راديو ملي آمريکا گفت: «من فکر مي کنم اگر شما حصول هر نوع توافق را با عدم توافق قياس کنيد، بايد بگويم آشکار است که حصول يک توافق بسيار بهتر است.»
با امضاي برجام و قبل از نمايان شدن هرگونه آثار واقعي اين توافق در اقتصاد کشور، در حوزه صادرات و واردات، حساب سرمايه و رشد اقتصادي، بازار ارز به سمت ثبات نسبي رفت.
در آن سال‌ها بانک مرکزي با اصرار و تاکيد دولت سياست تزريق ارز مداخله‌اي در بازار ارز را براي کنترل بازار ادامه مي‌داد ولي وقتي زمزمه‌هاي خروج آمريکا از برجام به گوش رسيد، بازار به سرعت زيادي واکنش نشان داد و افزايش تزريق‌ها به اين بازار موجب کنترل قيمت‌ها و فروکش کردن عطش بازار و متقاضيان ارز نمي‌شد.
بعد از اعلام رسمي خروج آمريکا از برجام بهاي ارز مجددا صعودي شد تا اينکه از فروردين ماه 1397 تا شهريور همان سال قيمت ارز از 4 هزار تومان به 10 هزار تومان رسيد و از شهريور تا 15 مهر قيمت ارز به 19 هزار تومان هم افزايش يافت اما بعد از مدتي دوباره به 12 هزار تومان بازگشت. درواقع در مدت 7 ماه قبل ارز 3 برابر شد. از آن زمان به بعد همواره بازار ارز تحت تاثير اخبار و انتظارات تورمي بود به‌طوري که با چند خبر بهاي ارز افزايش و يا کاهش مي‌يافت.
به دليل سياست‌هاي غلط و تورم‌زاي دولت تدبير و اميد و گره زدن حل همه مسائل کشور به برجام، روند صعودي نرخ ارز تا 30 هزار تومان در شهريور ماه سال 1400 ادامه پيدا کرد. درواقع دولت سيزدهم در شرايطي کار را شروع کرد که بهاي ارز به اين سطح رسيده بود.
استراتژي دولت سيزدهم در حوزه بين‌الملل، توسعه روابط با کشورهاي همسايه و عضويت در پيمان‌هاي اقتصادي منطقه‌اي اعلام شد، همچنين اعلام شد که ضمن پيگيري مذاکرات براي رفع تحريم‌ها، کشور را معطل توافق نخواهيم کرد، همين سياست موجب حرکت به سمت شرکاي جديد تجاري و عضويت ايران در پيمان‌هاي منطقه‌اي جديد شد.
در همين راستا، براي مديريت بازار ارز، دولت و بانک مرکزي از روش‌هاي متنوع و متعددي استفاده کرد به‌گونه‌اي به‌تدريج سايه انتظارات و اخبار مذاکرات هسته‌اي از بازار ارز ايران برداشته شد.
در هفته‌هاي اخير و پس از بروز برخي ناآرامي‌ها در کشور، ادبيات مقامات آمريکايي و اروپايي نسبت به ادامه مذاکرات برجام به کلي تغيير کرد به‌طوري که اغلب مقامات اروپايي و آمريکايي مرتبط با مذاکرات هسته‌اي و برجامي از بعيد بودن توافق هسته‌اي با ايران خبر داده‌اند و حتي مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا از برنامه اين اتحاديه براي تحريم ايران صحب کرده بود.
روز گذشته هم رابرت مالي نماينده ويژه دولت آمريکا در امور ايران به صراحت تاکيد کرده است احياي توافق هسته‌اي ايران نه در دستورکار و نه تحت تمرکز واشنگتن هم نيست.
با وجود اين اظهارنظر صريح امروز هر يورو در بازار ايران در دامنه 32 هزار تومان قرار داشت و اين نرخ مشابه نرخ شهريورماه سال گذشته است؛ همچنين امروز در مقايسه با روز گذشته بهاي دلار، يورو، درهم و انواع ارز نسبت به روز گذشته کاهش يافته است.
درواقع به‌دليل فاصله گرفتن اقتصاد ايران از وابستگي به برجام با تغيير رويکرد در ديپلماسي اقتصادي و ايجاد تعادل نسبي در تحارت خارجي و از طرف ديگر مديريت بازار ارز توسط بازارساز، بازار ارز ايران واکنشي به اخبار حوزه بين‌الملل نمي‌دهد.
در بخش واقعي اقتصاد هم مي‌توان عبور اقتصاد ايران از شرطي شدن را مشاهده کرد. آمارهاي رسمي پژوهشکده پولي و بانکي و بانک مرکزي و مرکز پژوهش‌هاي مجلس بيانگر ثبت بالاترين رشد بخش صنعت و معدن در فصل تابستان سال 1401 خبر مي‌دهد. طبق اين گزارش‌ها در فصل تابستان رشد بخش صنعت بيش از 6 درصد بوده و رشد بخش معدن در شهريور ماه امسال بيش 40 درصد بوده است.
به گزارش فارس، باتوجه به سياست‌هاي دولت سيزدهم در حوزه اقتصادي، تجاري و سياست خارجي و عملکرد منطقي بانک مرکزي، مي‌توان گفت اقتصاد ايران از مرحله شرطي شدن عبور کرده و فعالان اقتصادي آن ديگر در انتظار شنيدن اخبار توافق نيستند.